SocjoPercepcja vol. 48 Jak przełamać węglowy klincz? Zbiorowe eksperymentowanie na rzecz zrównoważonej transformacji w czasach chaosu
Oddział Wrocławski Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz Instytut Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego we współpracy z Wrocławskim Instytutem Kultury zapraszają na kolejne spotkanie w ramach cyklu SocjoPercepcja.
Spotkanie odbędzie się 21 maja 2025 (środa) o godzinie 18:00 w Klubokawiarni Recepcja, ul. Ruska 46 we Wrocławiu.
Ostatnie lata naznaczone są chaosem i napięciami społecznymi związanymi m.in. ze zmianami klimatu, kryzysami gospodarczymi oraz stopniowym i potrzebnym odchodzeniem od gospodarki opartej na paliwach kopalnych. Jedną z odpowiedzi jest Zielona i Cyfrowa Transformacja, która ma zmienić m.in. system (miks) energetyczny w gospodarkach krajów członkowskich UE i zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych. Jednocześnie transformacja powoduje wiele konfliktów społecznych, godzi w interesy zarówno pracowników, pracodawców, ale również krajów UE, których gospodarki w różnym stopniu oparte są głównie na paliwach kopalnych.
W trakcie spotkania chcemy zastanowić się nad teoretycznymi propozycjami eksperymentowania, testowania i upowszechniania innowacji społecznych w sektorze energetycznym w celu wspierania zrównoważonej transformacji energetycznej w Polsce, obejmującej również upowszechnienie idei klastrów energii i wdrażanie innowacji technologicznych w sprawiedliwej transformacji regionów górniczych. Punktem wyjścia w tym zakresie będzie książka Przełamać Klincz Węglowy. Zbiorowe eksperymentowanie na rzecz zrównoważonej transformacji (WN Scholar, 2024) autorstwa dr Agaty Stasik.
Poruszymy również kwestię transformacji polskiego sektora energetycznego i górniczego, uwzględniając dialog społeczny, którego celem powinno być pogodzenie interesów pracowników i pracodawców oraz celów polityki państwa. Skorzystamy z wstępnych wyników badań prowadzonych w projekcie EGRUiEN: Encouraging a digital and Green transition through Revitalized and Inclusive Union-Employer Negotiations (nr projektu 101178146), dotyczących przeprowadzenia sprawiedliwej transformacji w sektorze górniczo-energetycznym. Przedstawimy wstępne wyniki badań analizy historycznej studium przypadku transformacji na Górnym Śląsku w latach 1990-2024, uwzględniając rolę pracowników oraz ich wpływ na transformację sektora, implementacje przełomowych technologii i szeregu wyzwań, przed którymi stał – i nadal stoi – sektor. Odniesiemy się też do przykładów innych regionów w transformacji w Polsce i za granicą. Innymi słowy, zaprezentujemy, jak lokalni aktorzy społeczni (związki zawodowe, organizacje pracodawców), polityczni (rząd i samorządy) i firmy mogą wpływać na proces „kreatywnej destrukcji” (likwidacji i tworzenia nowych branż oraz miejsc pracy) w bardziej sprawiedliwy sposób z punktu widzenia prowadzenia potrzebnych transformacji nie tylko w Polsce, ale również w krajach europejskich.
Prelegentki/prelegenci
dr Agata Stasik – socjolożka, adiunktka w Akademii Leona Koźmińskiego, badaczka społecznych aspektów energetyki i zrównoważonej transformacji energetycznej
Maciej Zaboronek – ekspert ds. polityki klimatycznej w Ogólnopolskim Porozumieniu Związków Zawodowych
Prowadzenie
dr Szymon Pilch – socjolog, adiunkt w Zakładzie Socjologii Pracy i Gospodarki Uniwersytetu Wrocławskiego
